2024-03-29T02:11:33Z
https://sirepajouhi.isca.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=4482
سیره پژوهی اهل بیت (علیهم السلام) رویکرد تمدنی
سیره پژوهی اهل بیت(ع)
2538-5682
2538-5682
1396
3
5
اهل بیت(ع) طلایه داران خوش خوانی قرآن کریم
ملیکا
کردلویی
محمد حسن
رستمی
مرتضی
ایروانی نجفی
در اندیشهی برخی عالمان و فقیهان پیشین تشیع، هر گونه استفاده از هنرهای صوتی و آوایی مردود و حتی مشمول غنا گردیده و حکم به حرمت آن داده شده اند. در مقابل این اندیشه ، دیگران با تکیه بر مبانی معتبر نزد خود، نه تنها خوش خوانی قرآن را با استفاده از هنرهای صوتی مردود ندانسته، بلکه بر استفادهی صحیح از آن جهت تاثیر دوچندان بر مخاطب تأکید کرده و البته چارچوب مطلوب آن را نیز روشن ساختهاند. این پژوهش با نگاهی تاریخی و روایی، اصول تلاوت مطلوب را در نگاه اهل بیت (ع) معرفی نموده و سپس این مطلب را روشن ساخته که ائمه اطهار (ع) با تاکید بر جلوهی خاصی از تغنی در قرآن و زدودن پیرایههای منفی آن، از این عنصر تأثیرگذار در جهت جذب مخاطب، استفاده نموده و خود طلایه داران این هنر جاودانه بوده و بدان مشهور بودهاند مانند تلاوتهای تأثیرگذار رسول اکرم (ص) بر مشرکان، قرائات آسمانی امام سجاد(ع) تأثیر آن حتی بر آبرسانان رهگذر و نیز تلاوتهای جانگداز امام کاظم (ع) شاهدی بر بهرهگیری ایشان از این عنصر تأثیرگذار و مقبول است.
تلاوت قرآن
اهلبیت (ع)
خوشخوانی
2018
02
20
9
26
https://sirepajouhi.isca.ac.ir/article_66586_eaf89b3aebd239394b699bf1b8b1965d.pdf
سیره پژوهی اهل بیت (علیهم السلام) رویکرد تمدنی
سیره پژوهی اهل بیت(ع)
2538-5682
2538-5682
1396
3
5
مصدریت امام علی(ع) در علوم اسلامی متقدم در سده اول هجری
سید عبدالحمید
ابطحی
وجود تعالیم اختصاصی و منحصر به فرد حضرتعلی (ع) توسط پیامبر(ص) امری بود که از دید کسی مخفی نمانده بود و از آن روشنتر این بود که حضرت علی(ع) بعد از پیامبر(ص) از هر گونه موقعیت اجتماعی بیرون نگهداشته شد. در این مقاله به این پرسش پاسخ میدهیم که با چنین وضعیتی نقش فرهنگی حضرتعلی(ع)بعد از پیامبر(ص)چه شد؟ یکی از پاسخها این است که در شکل گیری علوم اسلامی بعد از پیامبر(ص)،حضرتعلی(ع) نقش مصدریت پیدا کرد و در دانشهایی نظیر قرائت ، تفسیر ، فقه و قضاء بر صدر نشست. لافهمچنین بر تمام محدودیتها به تدریج جامعه نسبت به علم خاص ایشان، سرتعظیم فروآورد که، نشانههای این امر را در این مقاله ارائه میدهیم. رویکرد ما در تدوین، تاریخی است نه کلامی.
فقه و قضاء
قرائت
ناسخ و منسوخ
تفسیر
علوم اسلامی
شاگردان حضرتعلی( ع)
2018
02
20
27
46
https://sirepajouhi.isca.ac.ir/article_66587_f9345fefe0b2de46917dc778bb9a2445.pdf
سیره پژوهی اهل بیت (علیهم السلام) رویکرد تمدنی
سیره پژوهی اهل بیت(ع)
2538-5682
2538-5682
1396
3
5
تاثیر ردیه نویسی اصحاب امامان شیعه(ع) در علوم اسلامی متقدم در سده اول هجری
اصغر
منتظرالقایم
سمیه سادات
هاشمی فشارکی
شبنم سادات
هاشمی فشارکی
معتزله، یکی از فرقههای کلامی پدید آمده در تاریخ اسلام است. این فرقه درآغاز سده دوم هجری در بصره پا به عرصة وجود گذاشت. واصل بن عطا، بنیانگذار این فرقه شناخته میشود. اختلافات معتزله و امامان شیعه(ع)، حول محورهای توحید، عدل، وعد و وعید، امر به معروف و نهی از منکر و منزله بین منزلتین و دیگر مباحث اعتقادی میباشد. روش معتزله بر پایة حجیّت افراطی عقل ،استوار بود و به استدلال و ادلة افراطی عقلی، اتکا داشت. معتزله، در صورتی که آیه و روایتی را بر خلاف عقل تشخیص میداد، آن را تأویل و به نفع عقاید خود از آن استفاده مینمودند.گرچه شیعه، در پارهای از مسائل با معتزله به نوع سازگارانه هماهنگی پیدا میکرد؛اما به دلیل اختلافات عمیق فکری، این سازگاری به سوی ردیه نویسی هم، پیش میرفت .چنانکه اصحاب امامان شیعه(ع) اقدام به نوشتن ردیههایی بر معتزله کردند تا بدین شکل سلامت فکری و فرهنگی جامعة اسلامی را حفظ نمایند. در این پژوهش به این سؤال پاسخ گوییم : که ردیه نویسی اصحاب امامان شیعه(ع) چه تأثیری بر گسترش علوم اسلامی داشته است؟
امامان شیعه(ع)
معتزله
ردیه نویسی
اصحاب ائمه
2018
02
20
47
63
https://sirepajouhi.isca.ac.ir/article_66588_be604252ede802b7c7391119532a56c6.pdf
سیره پژوهی اهل بیت (علیهم السلام) رویکرد تمدنی
سیره پژوهی اهل بیت(ع)
2538-5682
2538-5682
1396
3
5
نقش علامه حلی در رشد و پیشرفت کلام شیعی
مسعود
بیات
خسرو
کمالی سروستانی
رباب
بیگدلی
علم کلام، شاخهای از علوم اسلامی است که به منظور تبیین و تفسیر عقاید اسلامی و نیز اثبات حقانیت معارف اسلامی شکل گرفت. عالم به این علم به خوبی میدانست که مذاهب و فرق گوناگون اسلامی و علمای این مذاهب در باب هر مسئلهای چه نظری دارند. علم کلام ، در واقع بدان جهت بود که علما به نقاط قوت و ضعف خود و دیگران آگاه باشند تا مخالفتشان با سایر مذاهب از روی جهالت و تعصب نباشد. از جمله سرآمدان این علم میتوان به علامه حلی اشاره کرد. وی از بزرگترین متکلمان شیعی قرن هفتم بود که در رسمی نمودن تشیع در آن عهد نقشی مؤثر داشت. این پژوهش در پی آن است تا بهرهگیری از روش توصیفی_ تحلیلی و مطالعه کتابخانهای به این پرسشها پاسخ دهد: اوضاع سیاسی ایران مقارن علامه حلی چگونه بود؟ علامه حلی چه نقشی در رشد کلام شیعی در تمدن اسلامی داشت؟ به نظر میرسد که علامه حلی از طریق مناظرات و مباحثات خود در حضور سلطان محمد خدابنده با رهبران سایر مذاهب و تربیت شاگردان و تألیفات کلامی مهم موجب گسترش کلام شیعی در تمدن اسلامی شد.
کلام شیعی
علامه حلی
ایلخانان
سلطان محمد خدابنده
2018
02
20
65
77
https://sirepajouhi.isca.ac.ir/article_66589_e7150810818a3111d2bff54daa41ed54.pdf
سیره پژوهی اهل بیت (علیهم السلام) رویکرد تمدنی
سیره پژوهی اهل بیت(ع)
2538-5682
2538-5682
1396
3
5
نقش شیخ بهایی در گسترش علوم اسلامی
علی اکبر
زمانی نژاد
نقش عالمان و دانشمندان، در پیدایی و پایایی مذاهب و آیین ها بر همگان آشکار است. نوشتار پیش رو ، با توجه به جایگاه ویژهی دوران صفوی در تاریخ تشیع ،در صدد تبیین نقش شیخ بهایی در گسترش علوم اسلامی است. نوشتار حاضر در سه محور: صاحب فنون بودن شیخ بهایی در بیشتر علوم مرسوم در دوران خویش، فراوانی تألیفات و نوشته های ایشان و تأثیر افکار و آثار ایشان بر دیگر عالمان و آثار برجای مانده از ایشان میباشد. بر اساس یافته های این نوشتار، تنوع موضوعاتی که شیخ بهایی در آنها به خلق آثار پرداخته، توانسته توجه گروههای مختلف از عالمان را به خود جلب کرده و زمینه های تأثیر گذاری را در دوره های بعدی فراهم کند.
شیخ بهایی
صفویه
عالمان شیعی
علوم اسلامی
آثار و تألیفات
2018
02
20
79
95
https://sirepajouhi.isca.ac.ir/article_66591_3a1dafd05c35a11fb2024df65c60923e.pdf
سیره پژوهی اهل بیت (علیهم السلام) رویکرد تمدنی
سیره پژوهی اهل بیت(ع)
2538-5682
2538-5682
1396
3
5
نقش مولانا علی نقی نقوی لکهنوی،در گسترش تفسیر و علوم قرآن در شبه قارۀ هند
رییس اعظم
شاهد
طاهره
بتول
مولانا سید علی نقی نقوی، از سلسلۀ سادات و خانوادۀ اجتهاد (از خاندان سید دلدار علی غفرانمآب که در هند شهرت به خاندان اجتهاد دارند) ،یکی از قرآن پژوهان و مفسران معاصر برجستۀ شیعۀ شبه قارۀ هند است که شناسایی و شناساندن فعالیتهای قرآنی وی، برای جامعۀ علمی در راستای بازشناسی تلاشهای تمدنساز شیعی از اهمیت قابل توجهی، برخوردار است. ایشان با نگارش تفسیرفصل الخطاب و ارائۀ نظریاتی در تبیین و تفسیر آیات و نیز پرداختن به علوم قرآنی در مقدمۀ تفسیرش، نقشی مهم در گسترش علوم قرآنی و علم تفسیر ایفا کرده است. وی علاوه بر داشتن آثار و تالیفات، شاگردانی فعال و تاثیرگذاردر عرصۀ قرآنی، پرورش داد. نوشتار حاضر پژوهشی، اسناد محور است که جایگاه و ویژگیهای تفسیر فصل الخطاب و روش و گرایش تفسیری مولف را با روش توصیفی ـ تحلیلی، مورد ارزیابی قرار داده است.
قرآن
شبه قارۀ هند
علی نقی نقوی
تفسیر فصل الخطاب
2018
02
20
97
116
https://sirepajouhi.isca.ac.ir/article_66592_79b24a3947ddcf3d347224fcb5b64be5.pdf