خون‌درمانی در روایات پزشکی رضوی

نمازی زادگان, سعید; دیانی تیلکی, محمد شمس الدین

doi:10.22081/csa.2019.68261

خون‌درمانی در روایات پزشکی رضوی

نویسندگان

¹ معارف اسلامی. پزشکی. دانشگاه علوم پزشکی مشهد. مشهد. ایران

² گروه معارف اسلامی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد ، ایران.

10.22081/csa.2019.68261

چکیده

تغذیه، بهداشت و درمان از موضوعات مورد توجه امامان شیعی: است. در این میان رهنمودهای بسیاری به امام رضا (ع) منتسب شده که در مجموع به عنوان «طبّ الرضا» مشهور شده‌است. «خون‌درمانی» که یکی از راه‌های درمانی رایج در آن عصر بوده، جایگاه ویژه‌ای در طبّ رضوی دارد. سؤال اصلی این پژوهش بررسی روش خون‌درمانی در طب رضوی است. خون‌درمانی به معنای تأثیرگذاری بر مقدار جریان خون در نقطه‌ای خاص، تغییر حجم خون بدن با خون‌گیری، کاستن از خون بدن از طریق رگ و مویرگ‌ها به کمک فصد، حجامت، بادکش و نیز تدلیک و ماساژ ‌است. در این مقاله با بررسی طب رضوی و نقد سندی، محتوایی و دلالتی روایات مربوط به خون‌درمانی، نشان داده شد که روش‌های سفارش شده در طب رضوی عمومی نبوده و تنها به عنوان نسخه مخاطب خاص می‌تواند مورد مطالعه و استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Hemotherapy in Razavi Medical Traditions

نویسندگان [English]

saeed namazi zadegan ¹
mohammad shamsoddin dayani tilaki ²

¹ Department of Islamic Education, Faculty of Medicine, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran

² Mentor Department of Islamic Teachings, Mashhad University of Medical Sciences , Mashhad, Iran

چکیده [English]

Nutrition and health care are among the Shiite Imams topics of interest. In this respect, many guidelines have been attributed to Imam Reza (AS), known as "Razavi medicine". "Blood therapy", one of the most common therapies in the imam's era, is of paramount significance in Razavi medicine. The main question of this study is to investigate the method of blood therapy in Razavi medicine. Blood therapy means affecting the amount of blood flow at a particular point, changing the blood volume with blood drawing, lowering the body blood through the veins and capillaries using methods called venisection (fasd), phlebotomy (hijamat), cupping, and massage. Having investigated Razavi medicine and doing a document-based, content, and indication criticism of related traditions on homotherapy, it is revealed that the recommended methods solely applicable and prescriptible to specific audience.

کلیدواژه‌ها [English]