جایگاه حضرت فاطمه (س) در فرهنگ شیعیان با تکیه برسنخ‌شناسی احادیث و روایات متون شیعی قرن چهارم تا ششم هجری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی گروه تاریخ دانشگاه شهید بهشتی تهران

2 دانشگاه خوارزمی

چکیده

در رویکرد تاریخی به فرهنگ شیعی می­توان روند تثبیت جایگاه شخصیت­های مذهبی در فرهنگ شیعیان را با تکیه بر مواجه ی معناکاوانه با متون تاریخی شیعی مورد بررسی قرار داد. فاطمه زهرا (س) از مهم­ترین شخصیت­ هایی است که در عقاید و فرهنگ شیعی جایگاهی محوری دارد. فاطمه زهرا (س) به ­مثابه مرجع ارتباطی نبوت و امامت و ولایت در نظام عقاید شیعی است. فرهنگ شیعیان به عنوان باورمندان به عقاید مذهب شیعه نیز در روند تاریخی تحولات فرقه­ ی شیعه از قرون اولیه­ی تاریخ اسلام تا قرن ششم هجری، مجالی برای معنابخشی و حفظ و بازتولید این نظام عقیدتی بوده است. مجامع و متون شیعی که از طریق احادیث و روایات منتسب به معصومین (ع) به عنوان منابع و مراجع فکر و فرهنگ شیعه پیونددهنده ­ی بین عقیده ­ی شیعی و فرهنگ شیعیان بوده ­اند. براین­ مبنا در این مقاله با تکیه بر سنخ ­شناسی احادیث و روایات متون شیعی از قرن چهارم تا ششم هجری به چگونگی روند تثبیت جایگاه فاطمه (س) به واسطه­ ی بازروایت احادیث گوناگون درباره ­ی ایشان در ابعاد مختلف شخصیت تاریخی و نقش عقیدتی فاطمه زهرا (س)  در فرهنگ شیعی در زمینه ­ی تحولات تاریخی این قرون پرداخته می­شود. ارتقای کمی و کیفی نگرش فضائل­ نگارانه به جایگاه فاطمه زهرا (س) از قرن چهارم تا ششم در احادیث منابع شیعی نشان از برجسته ­شدن و اهمیت­ یافتن این وجه از ابعاد شخصیتی ایشان در فرهنگ شیعی به عنوان الگویی اخلاقی و منبع ولایی در فرهنگ شیعیان است.

کلیدواژه‌ها

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار