معتزله، یکی از فرقههای کلامی پدید آمده در تاریخ اسلام است. این فرقه درآغاز سده دوم هجری در بصره پا به عرصة وجود گذاشت. واصل بن عطا، بنیانگذار این فرقه شناخته میشود. اختلافات معتزله و امامان شیعه(ع)، حول محورهای توحید، عدل، وعد و وعید، امر به معروف و نهی از منکر و منزله بین منزلتین و دیگر مباحث اعتقادی میباشد. روش معتزله بر پایة حجیّت افراطی عقل ،استوار بود و به استدلال و ادلة افراطی عقلی، اتکا داشت. معتزله، در صورتی که آیه و روایتی را بر خلاف عقل تشخیص میداد، آن را تأویل و به نفع عقاید خود از آن استفاده مینمودند.گرچه شیعه، در پارهای از مسائل با معتزله به نوع سازگارانه هماهنگی پیدا میکرد؛اما به دلیل اختلافات عمیق فکری، این سازگاری به سوی ردیه نویسی هم، پیش میرفت .چنانکه اصحاب امامان شیعه(ع) اقدام به نوشتن ردیههایی بر معتزله کردند تا بدین شکل سلامت فکری و فرهنگی جامعة اسلامی را حفظ نمایند. در این پژوهش به این سؤال پاسخ گوییم : که ردیه نویسی اصحاب امامان شیعه(ع) چه تأثیری بر گسترش علوم اسلامی داشته است؟