استادیار پژوهشکده علوم اسلامی، بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی
10.22081/csa.2019.69067
چکیده
افعال پیامبر مطابق با فضای دورۀ حضور شکل گرفته است و باید متناسب با فرهنگ همان دوره فهم شود. از اینرو اگر شرایط و اقتضائات زمان تغییر کند و فرهنگ و باور عمومی متفاوت شود، میبایست رفتارهای ایشان را متناسب با ویژگیهای زمان و عرف مخاطب، عصریسازی کرد. عصریسازی با تکیه بر ظاهر متون و رفتار پیامبر به دست نمیآید. مسئله مقاله حاضر این است که چگونه میتوان افعال و رفتار پیامبر را تحلیل کرد تا در صورت تغییر شرایط همچنان قابل پیروی باشد؟ این مقاله با تحلیل برخی نمونههای رفتاری و روش تحلیلی- اکتشافی، نشان داد که با پیمودن فرایندی پنج مرحلهایِ امکان سنجی تأسی به فعل پیامبر، احراز محدودیت تاریخی در فعل پیامبر، تشخیص آموزۀ متغیّر در فعل پیامبر، کشف مقصود فعل پیامبر و در نهایت بازسازی فعل پیامبر، میتوان به تحلیلِ عصری افعال پیامبر دست یافت و به این ترتیب میتوان افعال ایشان را متناسب با فضای فرهنگی امروز، به روزرسانی کرد.